1966 yilinda MIT(Milli Istihbarat Teskilati)’te göreve baslayan ve zamanla MIT’te
üst düzeylerde çesitli görevlerde bulunan Mehmet Eymür tarafinda kaleme
alinan “ANALIZ Bir MIT Mensubunun Anilari” isimli kitapta, yazar daha çok görev yaptigi yillarda yapmis
oldugu görevler ve yakin tarihimizde meydana gelmis önemli olaylardan
bahsetmekte.
KITAPTA ÖZETLE
Teskilatin en zor ve mesuliyetli isinin Takip ve Tarassut görevinin oldugunu, sahislari on yil önceki fotografindan tespit etmeye çalistiklari, hedefi kontrol altinda tutuklarinda tüm yorgunluklarinin unuttuklari, hedefi kaybettiklerinde ve hedefin takibi hissetmesi ise en moral bozucu, üzüntü verici bir durum oldugundan, eski memurlarin hedefi koku alircasina daha tecrübeli bir sekilde hedefi takip ettiklerini.
O dönemde Türkiye'de,
istihbari faaliyetlerde en disiplinli ve dikkatli ülke Sovyetler (RUSYA) oldugunu söylüyor. Istihbaratin tüm kurallarina çok
dikkat ettikleri, islerini sansa birakmadiklari.Demirperde içinde bulunan
ülkelerden hiçbiri Sovyetler kadar basarili olmadigini, ayni durumda dikkatli
ve disiplinli bir baska ülke de Romenler
oldugunu anlatiyor. Bulgarlar ve Yunanlilar gibi ülkelerin bu ülkeler
kadar dikkatli olmadiklarini belirtiyor. Diger ülkelerden Arap ülkeleri, Suriye
ve Irak gibi ülkelerinin istihbarat elemanlarinin da daha çok kadin ve para
ile ugrastiklari, en büyük amaçlarinin da yurtdisinda ticaret ile ugrasip,
büyük paralar kazanarak ülkelerine geri döndükleri, ancak bazilarinin ise son
derece vasifli kisilerden oldugundan söz etmektedir.
Mehmet EYMÜR kitabinda babasi
Mazhar Eymür’ün hayatindan kisaca bahsettigi, babasinin 25 Eylül 1900 tarihinde
Yunanistan Serfice'de dogdugu, muhabere subayi olarak orduda görev yaptigi. Babasi,
1921 ile 1923 yillari arasinda Kurtulus savasina istirak etmis ve kirmizi
seritli "Istiklal Madalyasi" almistir. Babasinin
1940 yilinda Kirklareli’nde ilk servis hayatina basladigi, 1956 yilinda sivil kadroya geçmistir.
Bakanlar Kurulunun “Teknik Servis
Sefligi’ni kurmak için babasini görevlendirildigi, bugünkü MIT'in en büyük
ünitelerinden biri olan "Elektronik
ve Teknik Istihbarat Baskanliginin” ilk temelinin babasi tarafindan atilmis.
Babasinin Israil,
SSCB ve diger Demirperde ülkelerine zaman zaman seyahatleri olmus. O tarihlerde
yapilan bu seyahatlerinin nedenini bilmedikleri, sonradan bu seyahatlerinin
Konsolosluklara-Sefaretlere yerlestirilmis mikrofonlari tespit etmek amaciyla gittiklerini
ögrendigi, daha sonraki yillarda da onun yetistirdigi birçok personel bu görevi
basari ile devam ettirmisler.
Babasinin 29 Mart
1971'de yakalandigi akciger kanserinden vefat ettigini anlatiyor.
Eskiden MAH (Milli Amele Hizmeti) olarak kurulan teskilatin günümüzde MIT (Milli Istihbarat Teskilati) olarakfaaliyetlerine devam eden Teskilat'in
hikayesini anlatmis.Mehmet EYMÜR kitabinda MIT’in kurulusu ile alakali olarak; MIT'in ilk temeli Kurtulus savasi sirasinda atilmisti.
Ilk olarak Mustafa Muglali komutasinda kurulmus, Istiklal Harbi sirasinda
Anadolu'da büyük hizmetler vermis, savastan sonra bu görev Genelkurmay Haber
Alma Subesine devredilmisti.
Cumhuriyetin
kurulmasiyla, 1926 yilinda, Atatürk Genelkurmayda yapilan bir toplantida; "Bu böyle olmaz, muasir
devletlerde oldugu gibi biz de modern bir istihbarat tesekkülü kurmak mecburiyetindeyiz" emrini
vermistir. O
dönemde General Naci Eldeniz ve
ekibine Istihbarat teskilatinin kurulmasi için talimat verildi. Bunun için birçok uzman ekip
yurtdisina egitim almak için gönderildi. Egitim gören personelin
dönmesi ile birlikte o zamanki Genel Kurmay Baskani Fevzi Çakmak'in yazili emri ile 6 Ocak 1927 tarihinde, Ankara
merkezli ve subeleri de Adana, Istanbul, Diyarbakir, Izmir ve Kars'ta olmak
üzere Milli Amale Hizmet Teskilati(MAH)’i kuruldugunu anlatiyor.
MIT, 1965'e kadar
Içisleri Bakanligina bagli gibi gözükmesine ragmen MAH esasinda, kanuni olmayan
ve gizli bir kurulus oldugu için bu baglantinin bir önemi olmadigi, Baslangiçta
sadece;
A. Espiyonoj,
B. Kontrespiyonaj,
C. Propaganda
D. Teknik ve Destek
faaliyetlerinde bulunuyordu.
Atatürk döneminde MAH
olarak kurulan teskilatin 1983 tarihinde 2937 sayili "Devlet istihbarat
Hizmetleri ve Milli Istihbarat Teskilati Kanunu" ile MIT'e dönüsmüs,
MIT’in MAH olarak kuruldugu 1927'den günümüze kadar 22 kisi (Reis ve Müstesar)
yönetmistir.
Mehmet Eymür kitabinda emrinde çalistigi ve amiri olan Mehmet Hiram Abas hakkinda da bilgi vermekte, buna
göre; Hiram Bey’in bütün yasami boyunca, meslege
girdigi günden, son gününe kadar mesleginden kopmamisti. Hiç bir siyasi parti,
cemiyet dernekle iliskisinin olmadigindan bahsediyor. Babasi Hilmi beyin
Yugoslavya'nin Üsküp ilinde dogdugu, ailesinin 1924’te Türkiye'ye geldigi, babasinin
gemi kaptani oldugu, Japonya'dan, Türkiye'ye ilk gemiyi getiren kisi oldugu, Kibris sorunu çiktigi zaman gemisi ile
Mersin'de DKK(Deniz Kuvvetleri Komutanligi)'nin emrine girdigini anlatiyor.
Türkiye'nin en büyük gemilerinden biri olan General Ragip Gümüspala'nin
kaptanligini yaptigini, son derece medeni ve kibar bir insan oldugundan söz
etmektedir.
Yazar: Hiram Bey,
1957'de Siyasal bilimler fakültesinden mezun olduktan sonra Teskilat'ta göreve
basladi. Ilk görev yeri Istanbul idi.
Çaliskanligi ve atikligi onun kisa zamanda görevinde basarili bir memur
olmasini saglamis, MIT Müstesar yardimciligina kadar yükselmisti.
Mehmet EYMÜR, kitabinda son
olarak dünyada faaliyet gösteren istihbarat teskilatlarini ve Istihbarat
terimlerinden bahsetmis.
Mehmet EYMÜR’ün kitabinda
ayrica Yilmaz Güney, Ziverbey Baskini,
Mahir Çayan ve arkadaslarindan, Kizildere olaylarindan bahsetmekte,
Ben okurken çok sey ögrendim okumanizi tavsiye
ederim
sevgiyle kalin ...
Benzer Kitaplar
.jpeg)
Fevzi BOZKURT
Fevzi BOZKURT
Fevzi BOZKURT