YAKIN DOGU ÜNIVERSITESI HUKUK FAKÜLTESI
Adi Soyadi:
No:
Not: Sinav süresi 50 dakikadir. Kursun kalem
kullanilmaz. 2 yanlis 1 dogruyu götürür. Her soru 4 puandir.
I- Asagidaki sorulardan dogru olanlari
(D), yanlis olanlari (Y) olarak isaretleyiniz.
1
( Y )
Corpus Iuris Civilis kanun niteliginde degildir.
2
( Y )
Sahsi hak, herkese karsi ileri sürülebilir.
3
( D )
Magistra göreve, seçimle 1 yil için gelir.
4
( D )
Digesta, hukukçularin görüslerini kapsar.
5
( D )
Formula usulünde karara itiraz (appellatio) yoktur.
6
( D )
Borçlu, ibra (acceptilatio) teklifini kabul zorunda degildir.
7
( Y )
Roma Barisi (Pax Romana) otoriter bir devleti ifade eder.
8
( Y )
Ipotekli (hypoteca) tasinmaza, borç ödenmezse alacaklinin malik olacagi
konusunda anlasma yapilabilir.
9 ( D ) Nevi (genus) borcunda, ifa imkânsiz
hale gelmez.
10
( D )
Fevkalade usulde (cognitio extra ordinem) ispat açisindan, sahit yazili
belgeden üstündür.
II- Asagidaki bosluklari doldurunuz.
1)
Sart, gerçeklesmesi belli olmayan
bir olaydir.
2)
Ayni hakki
ihlal eden herkese karsi ileri sürülebilir.
3)
Magistra’nin, digerine karsi veto etme hakki
vardir.
4)
Tarihi mektep, kanunlastirma hareketlerine
karsidir.
5)
Ariyet (commodatum) aktinden parça
(species) borcu dogar.
6)
Tabii borç (obligatio naturalis) ifa
edilirse, geri ödenmesi istenemez.
7)
Köleligin esas sebebi savas esareti dir.
8)
Düzensiz vediada (depositum irregulare) mali alan malik olur.
9)
Bir malin mülkiyetinin geçmesi için alim-satim ve mülkiyetin
devri islemi gerekir.
10)
Ayni ihtilaf dolayisi ile iki kere dava açilamaz (non bis in idem est)
III- Asagidaki sorulara cevap veriniz.
1) Türkiye ile Roma Hukuku
arasindaki dönemleri yaziniz.
- Roma-Bizans Dönemi
- Osmanli Dönemi
- T.C. Dönemi
2) Borçlunun temerrüdü (mora debitoris), bir örnek vererek yaziniz.
Borçlunun temerrüdü
için, borcunu zamaninda ifa etmemesi gerekir. Bu sebeple, alacakli edimi
ifasini talep edemiyorsa veya borçlu devlet görevi ile uzakta bulunmak gibi
hakli bir sebeple ifa imkânsizligi içinde ise, temerrüt yoktur. Digesta’daki
bir kurala göre; “Talebin hükümsüz oldugu yerde temerrüt (mora) olmaz.”. baska bir
metne göre; bir defi sebebiyle, parça borcu talep edilemeyen bir kimse temerrüt
(mora) halinde degildir. Fakat bazen borçlu, sirf ifade bulunmamak fiilinden
dolayi temerrüt halindedir. Mali geri vermeye mecbur oldugu halde iade etmeyen
hirsiz bu durumda idi. Hirsiz (fur), daima temerrüt halinde (mütemerrid) kabul
edilir. Mütemerrit borçlu edim imkânsiz hale gelse bile, borcu sona ermez. Ancak,
Iustinianus hukukunda günümüz hukukunda da oldugu gibi, eger temerrüt hali
olmasi idi, malin yine telef olacagini ispat eden borçlu borcundan kurtulur.
Mütemerrüt borçlu, yerine getirmedigi borç konusuna iliskin bir temerrüt faizi
de ödemek zorundadir. Borçlu eger zamaninda kira bedelini ödemezse kira
bedelini ödemekte temerrüde düsmüs sayilir.
3) Bir örnekle alim-satimda hukuki ayibi açiklayiniz.
Hukuki ayip, malin
hukuki durumda mevcut olan bir düzensizlik yüzünden, üçüncü kisinin o mal
üzerinde bir ayni hak iddia etmesidir. Hukuki ayibin karsiti olan “maddi ayip”
halinde ise, malin kendi yapisinda bir bozukluk vardir. Hukuki ayip su sekilde
somut hale gelir: Roma’da “hiç kimse sahip oldugu haktan fazlasini baskasina
devredemez” kurali vardir. Mesela, bir mali ariyet olarak elinde bulunduran
kimse, malik olmadigi için onun mülkiyetini baskasina devredemez. Veyahut bir
kimse, üzerinde ipotek hakki tesis edilmis bir tasinmazin tam mülkiyetini
baskasina devredemez. Aksi halde malda hukuki ayip oldugu söylenir. Bu mesele,
yalniz alim satimla ilgili olmayip, her türlü hak devri ile ilgilidir.
4) Defi’yi (exceptio) iki örnekle anlatiniz.
Defi’nin baslica amaci dava yolu ile
istenen borcu hükümsüz birakmak, davalinin beraat etmesini saglamakti.
Defi çesitleri: Hile def ’î, tehdit def ‘i,
zamanasimi def ’î.
Örnek: Korkutularak sözlesme imzalatilmis bir
kisi bu olayi kabul ederken ayni zamanda ikrah def ‘î yi ileri sürerek borçtan
kurtulur.
Örnek: Borçlanmanin üzerinden 30 yil geçtigi
halde talep edilmeyen borçlar zamanasimina ugrar. 30 yil sonra talep olursa
borçlu zamanasimi def ‘î yi ileri sürerek borcundan kurtulabilir.
5) Institutiones planini ve modern hukuklara etkisini yaziniz.
Son imparatorlukta
ögrencilere hukuk egitimi verilen Gaius’un Institutiones’i yeterli gelmemeye
baslamisti. Iustinianus Constantinapolis ve Beyrut hukuk mekteplerinden
profesörlere yeni bir hukuk kitabi hazirlamalarini istedi. Ve onlar da toplama
ve derleme bir kanun gücünde ders kitabi Institutiones’i hazirladilar. Hukuk
bilgilerini Kisilere, Mallara ve Davalara iliskin üç ana bölüme ayirmislardir.
533 yilinda Digesta ile yürürlüge girmistir. Hukuktaki yeri ise Institutiones
hukuk bilgilerini bölümlere ayirmistir. Modern hukukta da bu ayirim vardir. 19.
yy da Pandekt Hukuk Bilimi, Tabiî Hukuk akimiyla gelistirilmistir.
- Genel
Hükümler Eklenmis
- Sahislara
Iliskin Hukuk Sahsin
Hukuku
Aile Hukuku
- Mallara
Iliskin Hukuk Esya
Hukuku
Borçlar
Hukuku
Miras
Hukuku
Türk Medeni Hukuk Sistemine Yansimasi
- Sahislara
Iliskin Hukuk Baslangiç
Hükümleri
Sahsin
Hukuku
Aile
Hukuku
- Mallara
Iliskin Hukuk Esya
Hukuku
Borçlar
Hukuku
Miras
Hukuku
- Davalara
Iliskin Hukuk Medeni
Usul Hukuku, Icra Ve Iflas Hukuku